İstanbul'a akan göçmenler, camileri, medreseleri, meydanları doldurdu; teneke, tahta barakalardan göçmen mahalleleri oluştu. Bu durumda, halka moral vermek düşüncesiyle, Gazi Osman Paşa'nın Plevne savunması, Doğu cephesindeki başarılar, büyük birer zafer gibi açıklandı; bunlar için destanlar, türküler yazıldı.

93 Harbi'nin tahribatı öylesine ağır olmuştur ki, bu felâketi ve 40 yıl sonraki seferberliği -I. Dünya Savaşı'nı- yaşayanlar, ilkine, 'Büyük Seferberlik' demişlerdir. 93 Harbi, bir bakıma Çarlık Rusya'sının Osmanlı devletini yutma, 20 yıl önceki Kırım Harbi'nin intikamını alma projesiydi. Üstelik, Kırım Savaşı'nda, 'Düvel-i Muazzama'nın desteği sayesinde, zafer kazanan Osmanlı ordusu, bu kez yalnızdı; iç siyaset çalkantılı bir süreçten geçiyordu, halk ise 1873-1875 kıtlıkları nedeniyle aç ve umutsuzdu.