Aralık 09, 2024

İdeograma, Çivi Yazısı ve Katipler

Piktogramdan bir karakterin bir fikri temsil ettiği ideograma geçiş, tarihsel açıdan mantıklı ve kaçınılmaz olmuştu... Resim ve sembol yetersiz kalmaya başlayınca, Mezopotamyalılar, birçok karakteri "fikirler birliği" üzerine inşa etmeye giriştiler. Örneğin, "yıldız" karakteri aynı anda hem "gökyüzünü, hem "Tanrı"yı, hem de "yüksekliği" ifade ediyordu. Ne var ki, kavramlar genişlemeye başlayınca grafikler de çeşitleniyordu ve bunun sonucu olarak sayıca artan ve kavramları genişleyen işaretler çok kişi tarafından anlaşılmıyordu.

İdeograma, Çivi Yazısı ve Katipler

Tam bu sırada, Mezopotamyalıların yazış biçimini de değiştirdiklerini görüyoruz. Önce resim yapmak için kullandıkları ucu inceltilmiş kamışlarla bu kez yazmaya başlıyorlardı. Bu aletin kullanılmasıyla birlikte simgelerdeki yuvarlaklıklar da kayboluyordu. Yerlerini çivi şekillerine bırakıyordu. Böylece çivi yazısı doğdu.

İdeograma, Çivi Yazısı ve Katipler

Çivi yazısının gelişmesi de oldukça uzun zaman aldı. Gerçekten de kâtipler, ancak üç, dört yüzyıl sonra yaklaşık 1000 karakter konusunda ortak görüşe vardılar. Bu bin karakteri yazmak ve çözmek o tarihlerde kâtiplerin işiydi ve bu toplumsal grup kısa bir süre sonra, bu ayrıcalığın verdiği güçle, iktidarın ortağı haline gelmişti. Bu sırada çivi yazısı da bütün Ortadoğu'ya yayılmıştı. İşte Jean Bottero, yazının başlangıç tarihi olarak yaygınlaşan ve herkesçe kabul gören bu çivi yazısını alıyor. Ona göre, çivi yazısının piktograma üstünlüğü, çivi şeklindeki simgelerin kesinlikle dile gönderme yapmamaları, tam tersine bir nesneyi ya da fikri temsil etmeleriydi.

İdeograma, Çivi Yazısı ve Katipler

Çivi yazısı, yazamayanlar ve anlatılan olaya tanık olmayanlar tarafından da kolaylıkla çözülebiliyordu. Jean Bottero tezini güçlendirmek için o günkü Mezopotamya'da yaşayan iki halkın, Akadlar'ın ve Sümerler'in birbirlerinin çivi yazısını kolaylıkla anladıklarını örnek gösteriyor. Bu iki Mezopotamya halkı aynı dili konuşmadıkları halde, Akadlar Sümerler’in icadı olan çivi yazısını okuyabiliyorlardı.

İdeograma, Çivi Yazısı ve Katipler

Akadlar, Sümerler’in keşfi olan çivi yazısına çok büyük bir katkıda bulundular. Çivi yazısını fonetik olarak kullanan ilk topluluk Akadlar'dı. Özel isimleri bilmece yardımıyla yazıyorlardı. Ve işaretler daha soyutlaştıkça, seslerin yazılmasını farklı alanlara kaydırıyorlardı. Örneğin, "trampet" kelimesi "tigi" olarak okunuyordu. "Tigi"yi yazmak için ise, "ti" ve "gi" biçiminde okunan "ok" ve "kamış" işaretleriyle yazıyorlardı. Aynı şekilde "hayat", "ti" biçiminde okunuyordu. Onu da aynı şekilde okunan "ok" işaretiyle yazıyorlardı.

Yorumlar

  • çok ilginç

  • İlk yazı örnekleri gerçekten de anlaşılmazmış

  • Gerçekten enteresan

Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız

Editörün Son İçerikleri

Kişisel Yazı ve Semboller

Kişisel Yazı ve Semboller

Beyin ve Dalga Boyları

Beyin ve Dalga Boyları

Şifa Kaynağı Ormanlar

Şifa Kaynağı Ormanlar

Saldırıya Dayanaklı Kumaş

Saldırıya Dayanaklı Kumaş

Editörlerin Son İçerikleri

kaptanfilozof06

Boğucu Detaylar

probiyotik

Kişisel Yazı ve Semboller

bubble30
Nielawore

KOZMİK UZAKLIKTAN GELEN O SES...

Bizden haberdar olmak için mail listemize kayıt olun