Bir insanla kurduğumuz iletişimde, özellikle bizim toplumumuzda aslında en çok dikkat etmemiz gereken şeylerden birisi, bir insanı eleştirmektir. Pek çok insan eleştiriden hoşlanmaz. Bunun sebebi, eleştirinin insanları kendi hatalarıyla yüzleştiren bir yanı olmasıdır. İnsana kendisini yetersiz, hatalı ve kusurlu göstermesidir. Özellikle bizim toplumumuzda eleştiriye karşı olan tahammülsüzlük çok daha yüksek çünkü ne yazık ki Türk toplumu daha kırılgan bir toplum. 

 

Ve eleştiriye karşı tahammülü bu yüzden daha düşük olabiliyor. İşte bu sebepten dolayı aslında eleştiriyi doğru yapmayı bilmenin oldukça önemli olduğunu söyleyebiliriz. İnsanları nasıl eleştirebiliriz? İşte bu önemli bir konu. İnsanları eleştirirken dikkat etmemiz gereken yegane şeylerden birisi, bunu kesinlikle insanların içinde yapmamaktır.

Bir insanı toplum içinde eleştirdiğiniz zaman bu eleştiri formatından çıkıp o kişiyle alay etmeye kadar gidebilir veya o kişi üzerinden bir prim elde etmeye kadar gidebilir. Bu yüzden bir insanı eleştirmenin en iyi yolu ya onu toplum içinde eleştirmemektir veya toplum içindeyseniz bunu sessiz bir şekilde yapmaktır. Bu son derece önemli bir konudur. Bir insanı eleştirirken dikkat edilmesi gereken en önemli ikinci şey ise bir insanı eleştirdikten sonra yaptığı işi onun elinden almamaktır. Yani diyelim siz bir şey yapıyorsunuz ve karşınızdaki insan o işi sizden daha iyi biliyor. 

 

Size karşı eleştirerek yaklaşıp da işi sizin elinizden alırsa aslında hoş olmayan bir hareket yapmış olur. Burada oldukça dikkat edilmesi gereken şeylerden birisi kişinin elinden yaptığı şeyi almamaktır. Bu hem o kişinin işi öğrenmesini baltalamak olur hem de sinir bozucu bir hareket olur. Bu eleştiride dikkat edilmesi gereken ikinci unsurdur. Üçüncü unsur ise zaten pek çok kişinin bildiği gibi bunu daha kibar ve uygun bir dille yapmaktır. Çünkü dediğim gibi eleştirilmek insanlar tarafından pek sevilmeyen bir durumdur.

Bir insanı eleştirirken dikkat edilmesi gereken en önemli başka bir konu ise o kişiyle olan samimiyet derecenizdir. Bir insanla samimi değilseniz zaten onu eleştirmemeniz lazım. Veya bir insanın herhangi bir iş konusundaki sorumluluğu size verilmediyse zaten o kişiyi eleştirmemeniz gerekir. İşin doğrusuna gelmek gerekirse eleştirmek aslında zaten bir insanın çok yapmaması gereken bir şeydir. Zaten herhangi bir konunun ustası değilseniz veya iyi bilmiyorsanız eleştirmemeniz gerekir. 

 

İlle de eleştirecekseniz zaten hem samimi olmanız gerekir hem de bunu başka kurallara dahil olarak yapmanız gerekir. Doğrusu budur. Öteki türlü yaparsanız bir şekilde insanlarla aranızın bozulması hatta tartışma bile yaşama ihtimaliniz oldukça yüksek olacaktır. Eleştirmek özellikle bizim toplumumuzda aslında son derece kritik bir iletişim konusu. Belki bu kadar olmayabilirdi ama ne yazık ki öyle bir gerçek var. İnsanlar eleştirilmeye pek tahammül edemiyorlar. İşin gerçeği bu. Bu yüzden dikkatli olmak daha faydalı olur.