Bugün etrafımızda olan pek çok uygulamaya bir bakın. Kurban kesmek, herhangi bir şeye inanmak, topluca yapılan spor müsabakaları ve bunlar gibi pek çok geleneksel etkinlik. Bu geleneksel etkinliklerin bir kısmı günümüze daha yakın tarihlerden gelirken, bir kısmı ise günümüzden çok daha eskilere dayanan temellere sahiptir. İşte buradan uygulamalara baktığımız zaman gelenekselleşmiş tüm bu uygulamaların kökenini merak etmek gerçekten de son derece yerinde bir merak oluyor. Tarihçilerin bulduklarına baktığımız zaman ise karşımıza pek çok farklı sonuç çıkıyor.

Herhangi bir şeye inanmak söz konusu olduğu zaman, bugün aklımıza 3 tane tek tanrılı din olan Hristiyanlık, Müslümanlık ve Yahudilik gelebilir. Uzakdoğu'da yer alan Taoizm veya Hinduizm gibi dinler gelebilir. Ancak bu saydığım dinler tek değildi. Günümüzden çok daha eskiye dayanan temelleri vardı. Örneğin, 3 büyük dinden önce çok tanrılı inançlar ve bu inançların mitolojileşmiş halleri vardı. Biz günümüzde çok tanrılı inançları mitoloji olarak bakıyoruz ama eskinin dinleri aslında bu mitolojilerdi. Günümüzde ise tek tanrılı dinler olarak devam ettiler.

Veyahut da kurban kesmek. Bugün kurban kesmek dediğimiz zaman, bizim toplumumuzun aklına ilk olarak İslamiyet gelebilir. Ancak tarihte kurban kesmeye veya kurban vermeye ritüeline baktığımız zaman, antik Amerikan uygarlıklarından tutun da Avrupa'nın belli bölgelerine kadar, Afrika'nın belli kısımlarından tutun da Orta Doğu'ya kadar, dünyanın pek çok yerinde uygulanmış binlerce yıllık bir gelenek olduğunu görebilirsiniz. Ve sadece hayvan değil, insanların da kurban edilebildiğini veyahut da herhangi bir şeyin sunularak da bir kurban ritüeli gerçekleştirildiğini görebiliriz. Yani kurban vermek de aslında insanlık açısından ortak olabilecek ve çok eskilere dayanan bir uygulamadır. Tıpkı inançlar gibi.

Veyahut da bugün futbol, basketbol gibi oynanan takım oyunlarının ve bunları stadyumda izleyen insanlara baktığımız zaman aslında stadyum oyunlarının Roma İmparatorluğu dönemine kadar uzanabildiğini ve arena dövüşleri, gladiatör dövüşleri olarak oynandığını görebiliriz. İşte gördüğümüz gibi günümüzde olan aslında geleneksel uygulamalar ve ritüeller insanlık tarihinin geçmişinde de karşımıza çıkmaktadır. Ve bu kadar eski olan bu uygulamalar da bizlere şu soruyu sordurmaktadır. Acaba tüm inançlar veya kurban kesme gibi ritüeller veya takım oyunları gibi şeyler tek bir yerden, ortak bir noktadan mı çıktı ve daha sonra çeşitlenerek çoğaldı yoksa hep mi bu kadar fazlaydılar çeşit olarak?

Yani bugün içinde bulunduğumuz dünyada var olan inançlar, oynanan futbol müsabakaları veyahut da kurban kesme ritüeli gibi yapılan geleneksel eylemlerimiz, belki de geçmişte bir uygarlığın içinden çıkmış ve esas temeli o uygarlığa dayanıyor olabilir mi? Ve şu anki yapılanlar da o geçmişteki tek uygarlığın yaptığının kopyaları veyahut da zamanla değişmiş versiyonları olabilir mi? İşte bu açıdan olaylara baktığımız zaman karşımıza yine büyük bir soru çıkıyor.

İşte o büyük soru da şu oluyor. Acaba bugün inandığımız inançlar, yaptığımız ritüeller veya oynadığımız takım oyunları gibi toplumsal eylemlerimiz geçmişte orijinali olan ve insan tarafından üretilmiş bir yapının kopyaları mı? Taklitleri mi? İşte bu soru son derece kafa karıştırıcı. Çünkü geçmişini bilmediğimiz ve bazı inanışlara göre kainatın bile var olmasından öncesine dayandırabileceğimiz tüm inançlar, uygulamalar ve her şey belki de bundan birkaç bin yıl öncesine kadar bilmediğimiz bir tarihte bir uygarlık tarafından uygulanan ve o uygarlıktan günümüz medeniyetlerine değişik versiyonlarda değişe değişe aktarılan bir şey mi? Sizce ne olabilir?