Mayıs 05, 2024

KİRİLİK (III)

Kirlenmenin birinci büyük kayna­ğını, Ortaçağ kentlerinde yoğunlaşan insan kaynaklı atıklar oluşturuyordu. Kentlerde, sokak süpürücülerinin "Suları temiz tutun!", "Yerleri kirlet­meyin!" diye bağırmalarına, günlük yaşamın akışı içinde pek aldıran da yoktu. Çünkü, hemen herkes çöpleri­ni ve dışkılarını kapıdan, pencereden sokaklara savuruyordu. Kentler, dış­kıların her köşeyi doldurduğu çirkef kuyularına dönmüştü. Bu pisliği kent dışına atmak için harcanan çabalar da hep boşa gidiyordu. 12. yüzyılda, Fransa'da Philıppe Auguste sokaklardaki iğrenç atıkla­rın kaldırılmasını emreden ilk kral oldu. Ama kentliler, bu buyruk üstü­ne dışkılarını akarsulara attılar ve kentlerin ana içme suyu kaynaklarını kirletmeye başladılar.

KİRİLİK (III)

Ortaçağ, kentsel kirlenmenin dı­şında, kirlenmenin ikinci büyük ka­tegorisiyle de tanıştı. Bunun kaynağını ise, yeni yeni kurulan atölyelerle fabrikalar oluşturuyordu. Fransız ta­rihçi Jean Gimpel, "Ortaçağ'ın Sana­yi Devrimi" adlı kitabında "Orta­çağ'da çevre çoktan sanayileşmişti" diyor. Kömürün, daha doğrusu taş­kömürünün günlük yaşama girmesi, kentlerdeki havayı önemli ölçüde kirletiyordu. 1257'de İngiltere Krali­çesi Aquitanyalı Alienor, Notting­ham Şatosu'nu terketti; gerekçesi "bu sanayi kentinin pis kokulu dumanın­dan rahatsız olmak"tı. 

KİRİLİK (III)

İngiltere de hava ve su kirliliği hakkında buyruk ve yasaklar…

O dönemde kömür iyi yakılamadığı için, bacalardan asfaltsı koyu renk dumanlar ve kötü kokular yayılıyordu. Bu duru­mun suçluları ise kireç ocakları, dö­kümhaneler ve cam atölyeleriydi. Tarihte ilk kez, 1307'de İngiltere kra­lı, hava kirliliği hakkında bir buyruk çıkararak kireç ocaklarında kömür kullanımını resmen yasakladı. Ama bu da soruna bir çözüm getirmedi. Ardından Fransa'da VI.Charles, 1392'de bacalardan "pis kokulu gaz­lar" salınmasını yasakladı. Bu arada, İngiliz Parlamentosu 1388'de hava kirliliğine karşı ilk ulusal yasayı ka­bul etti. Yasa, hava kadar suyu da güvenceye alıyor, her tür çöpün ır­maklara boşaltılmasını yasaklıyordu. Çünkü bu çağda akarsulardaki kirli­lik önemli boyutlara ulaşmıştı. Hay­van artıkları, özellikle sepicilerin deriyi işlerken kullandıkları tannik asit gibi kimyasal maddelerle kireç, su kirliliğinin başlıca nedenleriydi.

Yorumlar

  • kirilik değil kirlilik

Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız

Editörün Son İçerikleri

Düzensiz Işıklandırma Bitkileri Nasıl Etkiler? (II)
REM Uykusunda Rüya

REM Uykusunda Rüya

Uyurken Beynimizde Neler Oluyor?

Uyurken Beynimizde Neler Oluyor?

Kepler Teleskobu ve Gezegenleri

Kepler Teleskobu ve Gezegenleri

Editörlerin Son İçerikleri

kaptanfilozof06

Tuzak Gülümseme

probiyotik
bubble30
Nielawore

Bizden haberdar olmak için mail listemize kayıt olun