Totemizm ilkel insanların yaşadığı çağların en büyük inancı, onların hayatını yöneten mitolojik-sosyal formu, ilkel düzenin en önemli idareci işleve sahip yapı modelidir. Mitolojik düşüncenin diğer parçalarından farklı olarak totemizm ayrı bir yapısı olan, milyonlarca sene değişmeyen, alt bilince ve sosyal düşünceye etki eden mitolojik bilincin eski atalarımızın psikoz düşüncesinde oluşturduğu sosyal enstitüdür. Bu anlamda totemizm eski ecdatlarımızın sosyal hayatında birkaç tarihi aşamadan geçerek, mitolojik düşüncenin sosyal, siyasal ve sanatsal anlamda kavramlarını oluşturmuştur.

Bu düşünce modelindeki türk totemizmini sosyal, dini, siyasi, manevi, harbi anlamda geçtiği tarihi yola ve faaliyet alanına uygun olarak şöyle sınıflandırmak mümkündür:

- eski sosyal-ideolojik alanda totemizm;

- ilkel dini alanda totemizm;

- arkaik sosyal alanda totemizm;

- harbi alanda totemizm;

- manevi alanda totemizm;

- mitolojik-sanatsal düşüncede totemizm:

- hayvan totemizmi;

- ağaç totemizmi;

- bitki totemizmi.

Arkaik sosyal alanda totemizm. Totem sosyal topluluk toplumunun yarattığı en büyük sosyal ve tarihsel düşünce imajıdır. Totemizm ise ortak içeriğe sahip olmakla kabilenin tarihi hayatını yöneten model yapısına sahip kurumdur. Onun içeriğinin genişliğini dikkate alarak, toteme sadece sosyal varlık olarak değil, binlerce eski ecdadın sosyal-mitolojik düşüncesinin yarattığı kozmik düşünce ürünü olarak yaklaşmak olur. Totem düşüncesi tüm sosyal alanını kapsadığında sosyal topluluk toplumunun özünü ifade eden sosyal yapı modeli gibi geniş anlamda totemizm kavramını oluşturur.