Basketbol en genel haliyle, el ile kontrol edilen kendine has bir topu ile oynanan bir takım oyunu ve spordur. Profesyonel olarak basketbol; beşerli takımların saha da bulunduğu, yerden yüksekliği 3.05 metre olan bir potadan topu geçirerek rakibinden daha çok sayıyı elde etmek amacıyla, on iki, on ya da sekizer dakikalık dört ayrı periyotlarda oynan bir oyundur. Oynandığı alanın boyutları değişiklik gösterse de ideal olanı 28 x 15 metredir. Sahanın tam ortasında bir merkez orta çizgisi geçer ve çizginin tam ortasına orta yuvarlak adı verilmiş bir çember çizilir. Potalar kısa kenarların 1.2 metre içerisinde bulunur. Potanın çemberi 1.8 x 1.2 metre boyutlarında bir panyeye takılıdır. Potanın tam çapı 45 cm’dir. Kendine has topunun çevresi 75 ile 78 cm arasında değişirken, ağırlığı ortalama 650 gr’dır.

Basketbol ilk olarak, ABD’nin Massachusetts eyaletinde beden eğitimi öğretmeni olan Kanadalı Dr. James Naismith tarafından 1891 yılında oynatılmıştır. Yaptığı bu icadın bu kadar global olacağını sanmıyordu sanırım. Atletlere ve beyzbol oyuncularına kış aylarında antrenman yapabilmeleri için geliştirdi bu oyunu. Dr. James Naismith’in bu oyunu Orta Amerika’da yerleşik olarak yaşayan Mayalıların oynadığı ‘’Tlahioteniee’’ adlı bir oyundan esinlenerek yaptığına inanılıyor. İlk olarak basketbol yedişer kişilik takımlarla yirmi dakikalık üç periyotta oynanıyordu. Amerika’da ortaya çıkartılan bu oyunun Avrupa’ya yayılmasında Amerikan askerlerinin etkisi çok büyüktür. Özellikle I. Dünya Savaşı zamanında yayılan bu spor daha sonrasında tüm Avrupa’yı etkisi altına alan bir spor olmayı başardı. 1904 Yaz Olimpiyatları’nda Amerikalı takımlar arasında düzenlenen turnuva ile ilk kez dünyaca ünlü bir alanda sergilendi Amerikalıların milli spor olarak benimsediği basketbol. İlk kez 1951 yılında, Berlin’de düzenlenen Olimpiyat Oyunları’na dahil edildi basketbol.

Basketbol maçları üç hakem tarafından yönetilir. Misafir olan takım sahayı seçme hakkına sahiptir ve ikinci periyottan sonra saha değişimi yapılır. Oyun orta saha çizgisinin ortasında bulunan noktadan hava atışı başlar. Eğer oyun sonucunda beraberlik olursa uzatma periyotları oynanır. İkinci periyot bittikten sonra on beş dakikalık devre arası verilir. Diğer periyot araları iki dakikadır. Hücum eden takım kendi yarı sahasını sekiz saniyede geçmek zorundadır ve hücum etmek için sadece yirmi dört saniyesi vardır. Top sürülmeye başlandıktan sonra herhangi bir nedenden dolayı iki elle tutularsa tekrar sektirilemez.

Sektirilse steps olur ve top karşı takıma geçer. Sahada beşer kişilik iki ayrı takım bulunur ve bu takımların oyuncu değişikliği haklarının sınır yoktur. Yalnızca beş faul yapıp oyundan çıkan oyuncu tekrardan sahaya giremez. Bir periyotta toplamda Avrupa’da oynanan maçlarda 5, NBA’de 6 faul yapılmasının ardından o periyotta yapılan her faul sonrasında serbest atış atma hakkı kazanır faul yapılan oyuncu. Sadece sayı yapılırsa ya da hakem oyunu durdurursa duran bir spordur basketbol, bu yüzden yüksek kondisyona dayalıdır. Ama bir o kadar da yeteneğin ön planda olduğu bir oyun olan basketbol, sahalardan sokaklara oradan da evlere özel satılan minyatür potalarla her alana yayılmış bir oyundur.

 

 

Basketbol nedir? Basketbol nasıl oynanır? Basketbolu kim buldu? Basketbol neyden esinlenerek bulundu? Basketbolun kuralları nelerdir? Basketbol profesyonel olarak kaç kişi ile oynanır? Basketbolda bir oyuncu kaç faul yapabilir? Basketbol nasıl bir spordur? Basketbolda kaç oyuncu değiştirilebilir?